İşe Giriş Sağlık Raporu: 2025 Güncel Bilgiler ve Detaylı Rehber

İşe yeni başlayan her çalışanın ilk adımlarından biri, işe giriş sağlık raporu almaktır. Bu rapor, hem çalışan hem de işveren için yasal bir gerekliliktir. Çalışanın işe başlamadan önce sağlık durumunun, çalışacağı işe uygun olup olmadığını belgeleyen resmi bir dokümandır. Rapor, iş kazalarını önlemeyi ve çalışan sağlığını korumayı amaçlar.

Bu yazıda raporun ne olduğu, kimlerin alması gerektiği, nereden ve nasıl alınacağı, geçerlilik süresi, gerekli belgeler, ücret bilgileri ve sık sorular gibi başlıkları toplu halde bulacaksın.

İşe Giriş Sağlık Raporu Nedir?

İşe giriş sağlık raporu, bir çalışanın işe başlamadan önce fiziksel ve ruhsal açıdan görevine uygun olup olmadığını gösteren belgedir. Sonuç genellikle “çalışabilir” veya “çalışamaz” şeklinde yazılır.

Yasal Dayanak ve Zorunluluk

Rapor, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun 15. maddesi kapsamında zorunludur. İşveren, çalışanlarını işe girişte ve gerektiğinde sağlık gözetiminden geçirmekle yükümlüdür.

Kimler İşe Giriş Sağlık Raporu Almak Zorundadır?

Her sektörde tavsiye edilse de bazı gruplar için zorunludur:

• Tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde çalışanlar: inşaat, sanayi, maden, kimya, metal, üretim, lojistik vb.
• Sağlık kuruluşlarında çalışan personel: hekim, hemşire, temizlik ve destek hizmetleri.
• Gıda sektöründe çalışanlar: restoran, kafe, catering, gıda üretim tesisleri.
• Kamu kurumlarında göreve başlayacak memurlar: atama öncesi istenir.
• Özel sektörde işe yeni başlayan personel: işveren talep edebilir.

İşe Giriş Sağlık Raporu Nereden Alınır?

Raporun alınacağı yer işyerinin tehlike sınıfına göre değişir:

1. Az tehlikeli işyerleri: 50’den az çalışan varsa aile hekimi veya devlet hastanesi.
2. Tehlikeli ve çok tehlikeli işyerleri: işyeri hekimi veya OSGB üzerinden.
3. Kamu kurumları ve bazı özel hastaneler: kurum yönlendirmesine göre.

İşe Giriş Sağlık Raporu Nasıl Alınır?

Genellikle 1–2 gün içinde tamamlanan akış şu şekildedir:

1. Kimlik ile aile hekimi, devlet hastanesi veya OSGB’ye başvuru yapılır.
2. Hekim ön değerlendirme yapar.
3. Gereken tetkikler uygulanır (ör. kan, odyometri, akciğer grafisi, görme).
4. Uygunluk varsa rapor düzenlenir.
5. Rapor işverene teslim edilir.

Gerekli Belgeler

• T.C. kimlik kartı
• Vesikalık fotoğraf (kuruma göre değişebilir)
• İşe giriş bildirgesi veya işveren yazısı
• SGK numarası (OSGB talep edebilir)
• Varsa geçmiş rahatsızlık/ameliyat belgeleri

Rapor Sürecinde Yapılan Testler

Test seti sektör ve risklere göre değişir; yaygın örnekler:

• Genel fizik muayene
• Kan ve idrar tahlilleri
• Akciğer filmi (röntgen)
• İşitme testi (odyometri)
• Görme muayenesi
• Solunum fonksiyon testi (SFT)
• EKG
• Gıda sektörü için portör muayenesi

Geçerlilik Süresi

• Az tehlikeli işyerleri: 5 yılda bir yenileme
• Tehlikeli işyerleri: 3 yılda bir yenileme
• Çok tehlikeli işyerleri: her yıl yenileme

Hastalık, kaza veya görev değişikliğinde ara yenileme gerekebilir.

Rapor Ücretleri (2025)

• Aile hekimi: çoğunlukla ücretsiz
• Devlet hastanesi: yaklaşık 100–250 TL
• Özel hastane: yaklaşık 250–600 TL
• OSGB: yaklaşık 150–400 TL (kapsama göre)

Raporun Önemi

• Çalışanın sağlık durumunu korur.
• İş kazaları ve meslek hastalıklarını azaltır.
• İşverenin yasal yükümlülüklerine uyum sağlar.
• Denetimlerde ceza riskini düşürür.
• Riskleri önceden belirlemeye yardımcı olur.

İşverenin Sorumlulukları

• İşe başlayan herkesten rapor istemek
• Geçerli kurumdan alınmış raporları dosyalamak
• Yenileme tarihlerini takip etmek
• Denetimde raporları ibraz etmek
• Sağlık gözetim planını sürdürmek

Sık Sorulan Sorular

Aile hekiminden alınabilir mi? Az tehlikeli işlerde evet; tehlikeli sınıfta OSGB/işyeri hekimi gerekir.

Rapor olmadan çalışılabilir mi? Hayır; özellikle tehlikeli sınıfta yasaktır.

Süresi dolarsa ne olur? Yenileme muayenesi yapılana kadar geçersiz sayılır.

Tüm testler zorunlu mu? İşin niteliğine göre değişir.

Ücretleri kim öder? Kurum politikalarına göre işveren karşılayabilir.

Sonuç

İşe giriş sağlık raporu, yasal gereklilik olmanın ötesinde güvenli bir çalışma kültürünün temel taşıdır. Doğru kurumdan, eksiksiz ve zamanında alınan rapor hem çalışanı hem işvereni korur.